OLUMLU BİR ADIM OLAN ET VE ET ÜRÜNLERİ TEBLİĞİNDE GÖZDEN KAÇAN ÖNEMLİ BİR NOKTA NE!

5 Mart itibariyle Et ve Et ürünleri tebliği yürürlüğe girdi, hayırlı olsun, olumlu bir adım olarak değerlendirdiğimiz bu tebliğin tüketii ve üretici adına geri dönüşlerinin nasıl olacağını ilerleyen dönemde hep birlikte göreceğiz.

Yıllardır tüketici bazı istismarcılar tarafından farklı yöntemlerle kandırıldı, et ve et ürünlerinde yaşanan sıkıntı bunun en bariz örneği.  Bu yeni tebliğ taklit ve tağşişe neden olan bir çok noktayı yasaklıyor fakat,tebliğin uygulanırlığı açısından etkin denetim şart! Ambalaj tasarımından içerik bilgilerine, kullanılan katkı maddelerinden ürün ismine varıncaya kadar her noktayı açıklıyor tebliğ. Yalnız önceki tebliğe göre farklılık arzeden açıklanmayan bir nokta var, herkesin gözden kaçırdığı, önemli bir nokta. Ne olduğunu birazdan açıklayacağım ama öncelikle yeni tebliğ  ile gelen düzenlemeleri inceleyelim;

• Büyükbaş(Sığır, manda ve deve) ve küçükbaş(koyun ve keçi) hayvanlardan elde edilen kırmızı et ile kanatlı etleri biribiriyle karışımları yasak hale geldi. Bu ürünler kendi içlerinde karıştırılabilir. Koyun eti ile sığır eti yada tavuk etiyle tavuk eti birbiriyle karışıtılabilir, bunda bir engel yok.
• Ürünlerin içinde kemik, kıkırdak ve sakatat kullanımı yasaklandı, sakatat ancak tek başına “sakatat” ismiyle satılabiliecek.
• Üreticin çokça kullandığı soya ve soya unu kullanımı yasaklandı
• Yine üreticinn çokça kullandığı “et aroması” yasak kapsamına alınanlar arasında.
• Dışarıdan et proteini ve hayvansal kaynaklı olamayan protein kullanımı da yasak olup istenen et proteini oranları uygun kalitede et kullanılarak sağlanacak. Üründeki et proteini miktarı etikette mutlaka ifade edilecek.
• Kanatlı etinden üretilen kıymaya ise sınırlama geldi, kanatlı etinden kıyma sadece hindi etinden üretilebilecek ve dondurulmuş olarak piyasaya sürülebilecek.
• Tüketiciyi yanıltıcı tasarımlar ve isimlendirmeler yapılamayacak, ürünlerde %100 ifadesi kullanılmayacak. Ürün tür ismiyle birlikte ve türü yansıtacak ambalaj tasarımı ile sunulacak.
• Et ürünlerinde, kanatlı et,  sadece salam sosis ve jambonda kullanılabilecek, fermente sucuk, ısıl işlem görmüş sucuk ve pastırma gibi ürünlerde sadece kırmızı et kullanılabilecek.

Önceki tebliğe göre farklılık arzeden ama açıklık getirilmeyen kimsenin de farkına varmadığı nokta ise şu; yaban domuzu ve domuz etinin tebliğden kaldırılmış olması. Bu tebliğle,  yürürlükten kalkan “ Çiğ Kırmızı Et ve Hazırlanmış kırmızı Et Karışımları Tebliği”nin 3. maddesinde diğer kasaplık hayvanlar olarak tanınlanan domuz, yaban domuzu, at ve tavşan bu tebliğde tanımlanmıyor.

Önceki tebliğdeki durum aşağıdaki resimlerdeki gibiydi.

Yürürlüğe giren “Et ve Et Ürünleri Tebliği”nde bu hayvanlarla ilgili bir tanımlama yapılmaması ya da atıfta bulunulmaması ve önceki tebliğin yürürlükten kalkmış olması; domuz, yaban domuzu eti ve at etinin kasaplık hayvan kategorisinden kalktığı ve yasaklandığı anlamına gelmektedir. Ancak birçok husus özellikle belirtilirken bu konuda bir açıklama yapılmamış olması bu noktada bir belirsizliğin olduğuna da işaret etmektedir.

Yine bakanlığın 14.02.2013 tarihinde yayınladığı “ET VE ET ÜRÜNLERİTEBLiĞi UYGULAMA TALiMATI”nda da buna dair bir açıklama yapılmamıştır. Nitekim hassas bir konu olması hasebiyle bu noktaya açıklık getirilmesi gerekmektedir.

Malumunuz uygun prosedürler yerine getirildiğinde bu hayvanların etlerinin üretimi ve satışı yapılabiliyordu. Eğer, yasaklandıysa; ki domuz eti ve domuz eti ürünleri satışı devam etmektedir,bu etlerin satışının durdurulması ve cezai işlem uygulanması gerekmektedir. Yapılan ilk denetimlerde bu hususa dikkat edilip edilmediği açıklanmalıdır. Yok eğer yasaklanmadıysa neden bir tanımlama ya da açıklama yapılmamıştır? Konuyla ilgili bir açıklama yapılıp kamuoyunun aydınlatılması gerekmektedir.

Genel anlamda yeni tebliğin yeterli ve etkin denetim yapıldığı takdirde bu alandaki taklit ve tağşişin önüne geçeceğine inanıyorum

Güvenli gıdalar ulaşabilen ve tüketen sağlıklı nesiller temennisiyle. Saygılar.