Genel Başkanımız Abdussamed Boyu Tarafından Normalden Ucuz Satılan Tatlılarla İlgili Habertürk Gazetesi’ne Yapılan Açıklama

Bayramlarda severek tükettiğimiz,  çocuklarımıza ve misafilerimize ikram ettiğimiz çikolata şekerleme ve tatlılar  bu çoşkuyu katlandıran etkenlerden biri. Tabi bayramda ağzımızın tadı bozulmasın, bayram coşkumuzu yitirmeyelim istiyorsak bu ürünleri alırken bazı hususlara dikkat etmemiz gerekiyor. Bu ürünlerden ilki çikolatalar;

Çikolata Bayramların vazgeçilmezi, çikolata alırken kaliteli çikolataları tercih etmeniz sağlığınız için önemli bir tercih. Her bayram dile getirdiğimiz gibi sağlıklı ve kaliteli bir çikolata nasıl anlaşılır ona değinelim

Burada  en önemli noktalardan biri çikolata-kokolin ayrımı, bu ürünü alırken çikolata ve kokolin ayrımına dikkat edilmesi gerekiyor. Gerçek çikolata yağından kakaoyla birlikte üretilen sağlıklı ve lezzetli ürünler çikolatadır ancak kokolin üretiminde gerçek çikolata yerine farklı bitkisel yağlar kullanılarak kakaoyla birlikte üretilen çikolata benzeri bir ürün olup, kalitesi ve fiyatları farklıdır, gerçek çikolatanın kalitesi lezzeti ve fiyatı her zaman kokolinden daha yüksektir.  Çoğu tüketici iki ürün arasındaki farkı bilmediği için, tüketiciler fırsatçılar tarafından kandırılmaktadır. Fiyatına bakarak aldanmayın aslında  gerçek çikolata diye satılan ürünlerin kokolin olma ihtimali yüksek. Bayram dönemindeki yoğun tüketimi fırsat bilen bazı işletmeler bu dönemlerde kokolin üretiminde, yüksek erime noktasına sahip, trans yağ içeriği yüksek kokolin üretip etiketsiz olarak pazarlarda veya marketlerde satmaktadırlar, hem sağlığımız açısından hem de kandırılmamak adına dikkatli olunmalıdır.

Çikolata kokolin ayrımında en önemli husus gerçek çikolata oda sıcaklığında bile yumuşar, elde tutulduğunda kendiliğinden kısa sürede erir ama kokolin erime noktası daha yüksektir ve yendiğinde ağızda mumsu bir haz bırakır. Bu açıdan çikolata alırken öncelikle etiketinin iyi incelenmesi, etiket bilgilerinden emin olunduktan sonra tercihin yapılması gerekiyor.

Şekerlemeler

Bayram döneminde tüketilen ürünlerden bence en risklisi kalitesiz şekerlemeler. Çünkü şekerlemeleri bayramda çocuklar çok fazla tüketiyorlar ve çocukların hassasiyet düzeyleri yetişkin bireylere göre daha fazla. Şekerlerde çocuklar için en büyük risk renklendirici katkı maddeleri. Ggıdaların üretim ve depolanmaları sırasında kaybolan doğal renginin yeniden kazandırılması veya zayıf olan rengin kuvvetlendirilerek tüketici beğenisine sunulması amacıyla kullanılmaktadır renklendiriciler. Günümüzde renklendiriciler özellikle çocukların severek tükettiği kek, cips, bisküvi, çikolata, sakız, puding, aromalı süt, meyveli yoğurt, şekerleme ve jelibon gibi atıştırmalık olarak nitelendirilen ürünlere ilave edilmektedir.

Gıda katkı maddeleri yönetmeliğine göre aşağıdaki renklendiricileri içeren gıdaların etiketlerinde “çocukların aktivite ve dikkatleri üzerine olumsuz etkileri bulunabilir” bilgisi yer almak zorundadır. Bu renklendiriciler şunlardır:

Yapılan bazı araştırmalar şekerlemelerde özellikle merdiven altı işletmelr diye tabir ettiğimiz üreticisi belli olmayan ambalajında etiket bilgileri yer almayan ya da hiç okunmayan ürünlerde  uygun renklendirici kullanımı oranının düşük olduğunu, bu renklendiricilerin izin verilenin limitin çok üstünde hatta yasaklanmış renklendirici kullanımının olduğunu göstermiştir,  haliyle üreticisi belli olmayan ambalajsız ürünlerde bu risk hayli yüksektir, dolayısıyla bayram döneminde çocuklarımızın şekerleme tüketimine dikkat edilmesi gerekmektedir. 

Tatlılar:

Baklava sektöründe kullanılan hammadde fiyatları 6 ay öncesine göre %100-150 artmış durumda,  geçen yıla göre ise artış %200 ün üzerinde çıkmaktadır. Bu da haliyle fiyatlara yansımaktadır.

Baklava ve diğer şerbetli ürünlerde yüksek kaliteyi arayanlar için yaşanan yüksek fiyatlarından dolayı lüks tüketim ürünü seviyesine gelmiş olduğunu görüyoruz ama buna rağmen çeşitli yöntemlerle çok daha düşük kaliteli ürünler üretilerek piyasada satışının yapıldığını dönem dönem çok da talep edildiğini görüyoruz. Tabi bu ürünler bazen daha düşük kaliteli hammadde kullanılarak ucuza mal edilebildiği gibi birtakım taklit ve tağşiş yöntemleri ile tüketiciyi kandırabilmektedir.

Hammadde kalemleri üzerindeki değişiklikler, fiyatlarda da istenilen fiyat oynamalarına imkan vermektedir  fakat bu ortaya bir kalite kaybı sorunu çıkarmaktadır. Yine de tüketicilerin, mevcut ekonomik şartlarda bu kalite kaybını göz ardı ederek tercih edebiliyor. Öncelikle baklavada en önemli maliyet girdisi Antep Fıstığı ve ceviz gibi iç malzemeler. Antep fıstığını ele alacak olursak iyi kalite ürün için antep fıstığının 650 TL gibi bir maliyeti vardır. 1 kg baklavada ortalama 80-100 gr Antep fıstığı olduğu düşünülürse, 1 kg baklavada sadece a.fıstık maliyeti 50-65 TL arasında olmaktadır. Daha ucuz fiyatlı düşük kaliteli A. Fıstığı kullanılabilir ve maliyet düşürme çalışması yapılabilir. Diğer taraftan bakliyat bezelye veya diğer kuru yemişlerin toz halleri yeşil boya ile karıştırılarak tağşiş yoluna başvurulabilmektedir.   Tüm hammaddelerden bağımsız olarak A. Fıstık maliyeti düşünüldüğünde ve diğer girdilerde düşünüldüğünde 100 tl nin  altında fıstıklı baklava alacaksanız, bir daha düşünmenizi tavsiye ederim.

Baklavada kullanılan yağlar da özel bir maliyet oluşturmaktadır. Sade yağlı ürünler lezzetli olmakla birlikte pahalı ürünlerdir. Sadece Bitkisel yağ kullanılarak hazırlanan baklavalar daha uygun fiyata hazırlanabilmektedir. Daha düşük kaliteli yağların kullanılması da maliyeti düşürebilecektir. Diğer taraftan ürün reçetesindeki azalış da ürün fiyatlarını etkileyebilecektir.

Baskın tat olarak öne çıkan şeker tipi ve reçetedeki oranı da fiyatları ve kaliteyi etkileyecektir. Pancar şekeri yerine maliyeti %20 daha düşük olan Glukoz-Fruktoz Şurubu kullanımı maliyeti düşürecektir. Bununla birlikte hissedilen bir tat farkı oluşacaktır. Diğer taraftan tatlandırıcı kullanılarak hazırlanabilen ürünler daha düşük fiyatta satılabilir. Fakat şekerin oluşturduğu kıvam için ikame başka maddeler kullanılarak tağşişe başvurulabilmektedir. Örneğin şeker ve su ile oluşturulmuş bir şerbet yerine, kıvam arttırıcılı-tatlandırıcılı bir şerbetle karşı karşıya olabilirsiniz.

Sütlü baklavalar da son dönemde ön planda. Bunlardan öne çıkan ise Çikolata serpilerek hazırlanan “Soğuk Baklavalar”. Çikolata yerine kakao ya da benzer süsleme malzemeleri kullanılarak maliyet düşürülebilir. Diğer taraftan kullanılan Süt, su ile karıştırılabilir. Süt şerbetinde kullanılan bitkisel kremadaki yağ oranları değişebilir, ucuz margarin kullanımının da fiyata etkisi olabilir. Klasik şerbette olduğu gibi, pancar şekeri yerine Glikoz-Fruktoz  şurubu da kullanılabilir.

Bu ekonomik şartlarda Cevizli ürünler  ön plana çıkıyor ve tercih ediliyor. Yine kullanılan cevizin kalitesi göz önünde bulundurulmalı, ülkemizde fıstık ceviz ve fındık gibi kuruyemiş grubunda aflatoksin çok büyük risk, uygun olmayan ortamlarda depolanan bu ürünlerde küf gelişimi çok sık rastlanır, bu ürünler ise piyasada çok ucuza toptan alıcı bulabilir, kalitesiz ucuza alınmış bir hammaddeyle maliyet düşürülebilir, bu küfler yüksek socaklık uygulansa da diğer bakteriler gibi sıcaklıkla inaktive edilmesi mümkün değildir. Tabi bu ürünlerin sadece fiyat kıstasıyla tüketici tarafından fark edilmesi mümkün değil laboratuvar analizleriyle belirlenmesi gerekiyor bu sebeple Tarım ve Orman Bakanlığı gıda kontrol görevlilerince daha sıkı denetim uygulanması lazım. Uygun fiyata ürün tüketeceğim diye sağlığınızı riske atmayın
Bu noktada gıda işletmeleri, bayram döneminde hem de sonrasında  yılın her döneminde mutlaka etkin denetime tabi tutulmalı, gıda güvenliğini üreticinin insafına bırakılmamalıdır. Tüketiciler ise Üretimden son tüketime kadar uzman teknik personel tarafından yani gıda mühendislerince kontrol edilip edilmediği dikkat edilmeli, gıda güvenliği bilinciyle tüketim yapılmalıdır.

Abdussamed Boyu

Haber Linki: https://www.haberturk.com/bayram-oncesi-tatli-uyarisi-3584396