Akıllı Ambalaj Nedir?

Gıdaların taşınması, depolanması gibi proseslerde karşılaşılabilecek sorunları iyileştirmek ve minimalize etmek amacıyla farklı metotlar geliştirilmiş ve geliştirilmeye devam edilmektedir.

Teknolojinin gelişmesi ile beraber, tüketici aldığı ürünün kalitesi, içeriği, taşıma koşulları gibi kriterlerini merak etmektedir. Gelişen teknoloji ile birlikte tüketiciler, tükettikleri ürünleri internet üzerinden rahatlıkla araştırabilmekte ve sorularına cevap bulabilmektedirler. Gelişen teknoloji, beraberinde bilinçli tüketici sayısını da artırmıştır. Bilinçli tüketiciler ise gıda ambalajlarının önemini daha çok gündeme getirmiştir. Tüketicinin dikkati göz önüne alınmıştır ve akıllı ambalaj sistemi oluşturulmuştur. Akıllı ambalaj sistemi ile tüketici aldığı gıdanın serüvenini rahatlıkla öğrenebilmektedir.

Günümüzde akıllı ambalajların, farklı indikatör esaslı 5 çeşidi mevcuttur. Bu çeşitlerin kullanım alanları farklılık göstermektedir. Örneğin; soğuk ve dondurulmuş gıdalarda genellikle Sıcaklık- Süre İndikatörü olan ambalajlama önerilir. Vakumlu paketlerde Oksijen İndikatörü, et, balık, tavuk gibi raf ömrü kısa olan gıdalarda ise Mikrobiyel Üreme İndikatörü tercih edilmektedir. Tabii bu raf ömrü kısa ürünlerimizde alternatif bir metot olan Patojen İndikatörü de kullanılabilmektedir. Modifiye veya kontrollü atmosferde paketlenen gıdalarda ise Karbondioksit İndikatörü kullanılmaktadır.

Verilerin iletilmesinde ise; Barkodlar (en az maliyetli olandır), Radyo Frekanslı Tanımlama Etiketleri(RFID) (mikroçip esaslıdır ve en başarılı sistem olarak bilinir), Gaz Sensörleri (Kaçak İndirkatörleri) (Paket içerisindeki gaz bileşimini esas alır), Nanosensörler (Patojen üremesinde floresans veren nanopartiküller içerir, ‘’Elektrikli Dil’’ de denir), Bozulma veya Tazelik İndikatörleri (Ürüne göre spesifiktir) gibi sistemler kullanılmaktadır.

Akıllı ambalaj kullanımı Dünya’da 1990’larda başlamış gibi görünse de henüz dünya genelinde ve ülkemiz genelinde tam olarak ivme kazanamamıştır. Gelişen teknoloji, bilinçli tüketici ve artan nüfustan dolayı gıdalarda akıllı ambalaj sistemi en kısa zamanda yaygınlaşacaktır.

İlginizi Çekebilir: Meyve Sularında Antosiyanin Profili

Kaynak; Gıdalarda Akıllı Ambalaj Kullanımı, Vet Hek Der Der 81(2):67-72, 2010

Nuray Kocaman, Belgin Sarımehmetoğlu